1کارشناس ارشد روان شناسی عمومی، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی کیش، جزیره کیش، ایران
2دکترای روان شناسی، استادیار، گروه مشاوره و راهنمایی، دانشکده روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، البرز، ایران.
چکیده
هدف از مطالعۀ توسعه ای حاضر، بررسی اعتبار و روایی مقیاس نیاز به شوخ طبعی در دانش آموزان و دانشجویان ایرانی، بود. روش بررسی: برای برآورد شاخص های روان سنجی پرسشنامه، تعداد 480 نفر (شامل 276 دانش آموز با میانگین سنی 9/15 و 204 دانشجو با میانگین سنی 8/28، که 2/50 درصد را مردان و 8/49 درصد را زنان تشکیل می دادند.) در جزیره کیش، انتخاب شدند و مقیاس نیاز به شوخ طبعی، برای ایشان اجرا شد. یافته ها: برای بررسی روایی سازه از روش تحلیل عاملی اکتشافی با روش تحلیل مؤلفه های اصلی و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. میزان کفایت نمونه¬برداری برابر 875/0 و معنادار بودن آزمون کرویت بارتلت نشانگر شرایط مطلوب برای انجام تحلیل عاملی بود. براساس یافته های پژوهش، مقیاس نیاز به شوخ طبعی از دو عامل اشباع می باشد که در مجموع 43/59 درصد از واریانس کل را تبیین می کند. همچنین معناداری شاخص های برازندگی در تحلیل عاملی تائیدی مدل دو عاملی استخراج شده از تحلیل عاملی اکتشافی را مورد تائید قرار داد. و تفاوت معنادار بین نمره آزمودنی های دارای اختلال افسردگی و افراد عادیِ بدون اختلال افسردگی (01/0P <) بیانگر روایی افتراقی مقیاس در سنجش نیاز به شوخ طبعی بود. همچنین همبستگی معنادار بین نمره مقیاس و خرده مقیاس های نیاز به شوخ طبعی و نمره شوخ طبعی و مولفه های آن (01/0> P) بیانگر روایی ملاکی مقیاس بود. تحلیل داده¬ها نشان داد که همسانی درونی کل مقیاس بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 874/0 و از طریق دو نیمه کردن 899/0 است. و ضریب پایایی آزمون از طریق بازآزمایی در فاصله زمانی یک ماه برای کل مقیاس و دو خرده مقیاس آن از نظر آماری معنادار بودند (01/0> P). نتیجه گیری: مقیاس نیاز به شوخ طبعی دارای اعتبار و روایی مناسب برای سنجش نیاز به شوخ طبعی در جامعه ایرانی است. کلمات کلیدی: اعتبار، روایی، هنجار، نیاز به شوخ طبعی.
ابتدای صفحه